ഹിജ്റ മൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിന്‍റെ രണ്ടാം പകുതിയിലാണ് ഇമാം അബൂ മന്‍സ്വൂര്‍ അല്‍ മാതുരീദി (റ)യുടെ ജനനം. അദ്ധേഹത്തിന്‍റെ ജനന വര്‍ഷം കൃത്യമായി രേഖപ്പെടുത്തപ്പെട്ടിട്ടില്ല. അഹ്ലുസ്സുന്നയിലെ മാതുരീദിയ്യ ചിന്താ സരണിയുടെ ഉപജ്ഞാതാവായ അബൂ മന്‍സ്വൂറുല്‍ (റ) ന്‍റെ യഥാര്‍ത്ഥ നാമം മുഹമ്മദ്ബ്നു മുഹമ്മദ്ബ്നു മഹ്മൂദില്‍ സമര്‍ഖന്ദി അല്‍ മാതുരൂദി എന്നാണ്. അശ്അരി (റ) സമകാലികനായ അബൂ മന്‍സ്വൂര്‍ (റ) പ്രസിദ്ധ ഹനഫി പണ്ഡിതനായ നസ്വ്റ് ബ്നു യഹ് യല്‍ ഖല്‍ബി (റ) ന്‍റെ ശിഷ്യനായിരുന്നു. നസ്വ് ര്‍ (റ) വില്‍ നിന്ന് അദ്ധേഹം ഫിഖ്ഹും ഇല്‍മുല്‍ കലാമും പഠിച്ചു.
സംവാദങ്ങൾ :-
ഇസ് ലാമിക വിശ്വാസത്തില്‍ കടത്തിക്കൂട്ടലുകള്‍ കൊണ്ടും യവന ചിന്താഗതികള്‍ കൊണ്ടും ദാര്‍ശനിക വിശകലനവും നടത്തിയ മുഅ്തസിലുകള്‍ക്കെതിരെ തന്നെയാണ് അബൂ മന്‍സ്വൂര്‍ (റ) രംഗത്ത് വന്നത്. മത ദര്‍ശനങ്ങളെയും വിശ്വാസങ്ങളെയും അതിന്‍റെ അടിസ്ഥാന ശിലയില്‍ തന്നെ വാര്‍ത്തെടുക്കുകയായിരുന്നു അശ്അരി (റ)യോടൊപ്പം മാതൂരീദി (റ)യും. അശ്അരീ മാതുരീദി ചിന്താസരണി ചരിത്രത്തിലിടം പിടിച്ചത് അശാഇറ എന്ന പേരിലാണ്. ഇതിനു കാരണം ബസ്വറയും ഇറാഖിലെ മറ്റു നഗരങ്ങളുമടങ്ങുന്നതായിരുന്നു.
മുഅ്തസിലികളുടെ വിഹാര കേന്ദ്രം. അവരുടെ വാദത്തെ സസൂക്ഷ്മം നിരീക്ഷിക്കാനും തിരിച്ചറിഞ്ഞ് പ്രതിരോധിക്കാനും ബസ്വറയിലായിരുന്ന ഇമാം അശ്അരി (റ)ക്ക് സാധിച്ചു. ജുബാഇയുടെ തണലില്‍ വളര്‍ന്നയാളുമായതുകൊണ്ട് ഇമാമിന് മുഅ്തസിലുകളുടെ ഉന്നംവെച്ച പ്രയോഗങ്ങളെല്ലാം നല്ല വശമായിരുന്നു. എന്നാല്‍ അബൂ മന്‍സ്വൂര്‍ (റ) ന്‍റെ തട്ടകത്തില്‍ അവരുടെ വിളയാട്ടം രൂക്ഷമായിരുന്നില്ല. അവരുടെ കുതന്ത്രങ്ങളും മറ്റും അബൂ മന്‍സ്വൂര്‍ (റ) അനുഭവിച്ചറിഞ്ഞിട്ടുമില്ല. ഇക്കാരണത്താല്‍ ഇമാം അബൂ മന്‍സൂര്‍ (റ) അശാഇറ തന്നെയാണ്. പ്രാദേശിക സാഹചര്യങ്ങള്‍ക്കൊണ്ടും ചില പ്രയോഗങ്ങള്‍ക്കൊണ്ടും മാത്രമാണ് അശ്അരി മാതുരീദി സരണികള്‍ തമ്മില്‍ വേര്‍തിരിവ് ഉണ്ടായത്.
തഅ്വീലുല്‍ ഖുര്‍ആന്‍, മഅ്ഖദുശ്ശാഇഅ്, അല്‍ജദല്‍, അല്‍ ഉസൂല്‍, അല്‍ മഖാലാത്ത്, റദ്ദു അവാഇല്‍ അദില്ലാത്തി ലില്‍ ഖല്‍ബി , റദ്ദു ഉസൂലില്‍ ഖംസ തുടങ്ങിയവ ഇമാം അബൂ മന്‍സൂര്‍ (റ)ന്‍റെ പ്രസിദ്ധ ഗ്രന്ഥങ്ങളാണ്. ഗ്രന്ഥ രചനാര്‍ത്ഥം അദ്ധേഹം 22 തവണ ബസ്വറ സന്ദര്‍ശിച്ചെന്നാണ് ചരിത്രം. ഇമാമുല്‍ ഹുദ എന്ന പേരില്‍ പ്രസിദ്ധനായ അബൂ മന്‍സൂര്‍ (റ) ഹി. 333 ല്‍ വഫാത്തായി.
